Moeite met vertrouwen na vreemdgaan
Hoe kan ik je ooit nog vertrouwen?
Vertrouwen herstellen na vreemdgaan vraagt commitment en samenwerking. Maar wat als jullie er echt voor willen gaan, je partner vreselijk zijn of haar best doet en jij tóch moeite houdt met vertrouwen na het vreemdgaan? Als je bijvoorbeeld blijft steken in boosheid, verdriet en verwijten? Of als je je niet meer kunt openstellen voor intimiteit? Dan wordt het tijd voor een andere aanpak.
Vreemdgaan funest voor vertrouwen
Vreemdgaan is funest voor vertrouwen. Niet alleen door de schok dat je partner seks of intiem contact heeft gehad met een ander. Daar komen veel mensen uiteindelijk nog wel overheen. Maar het besef dat je voorgelogen bent, dat er een geheim leven was, kan een wond slaan die moeilijk heelt. Als je vertrouwen wegvalt, merk je pas goed hoe ingrijpend dit is. Hoe groter de leugen, des te groter de pijn.
Vertrouwen herstellen
Gelukkig lukt het veel stellen om vertrouwen te herstellen. Zij veren terug en werken samen aan een nieuwe verbinding, hoe moeilijk misschien ook. Hun relatie kan zelfs sterker uit de crisis komen. Stellen die succesvol zijn hebben in ieder geval twee essentiële stappen gezet om vertrouwen te herstellen:
Ten eerste hebben beide partners bewust opnieuw gekozen voor de relatie. En daarmee ook voor samen werken aan vertrouwen. Ieder – ook de partner die is vreemdgegaan – heeft de tijd genomen om naar binnen te kijken en zich echt afgevraagd: wil ik de relatie nog wel? Vervolgens hebben ze zich gecommitteerd om er samen de schouders onder te zetten, in een gemeenschappelijke missie.
In de tweede plaats is de schok van het vreemdgaan voldoende verwerkt. Je partner heeft je gesteund door niet weg te lopen maar er voor je te zijn als je het moeilijk had. Ook is er openheid en eerlijkheid, waardoor je niet bang hoeft te zijn dat er later nog lijken uit de kast komen. Je hebt jezelf tijd gegund om de wond te helen – gesteund door een partner die er niet zo snel mogelijk een streep onder wilde zetten om weer door te gaan. Zo kan vertrouwen groeien.
Opnieuw vertrouwen na vreemdgaan kan moeilijk zijn.
Moeite opnieuw te vertrouwen
Maar wat als jullie er beiden voor willen gaan en het proces toch stokt? Je hebt echt opnieuw gekozen voor de relatie, je ziet hoe ook jouw partner zijn uiterste best doet en toch blijf je moeite hebben met vertrouwen na het vreemdgaan.
Misschien merk je dat je boosheid of verdriet niet echt afneemt. Je doet je best om opnieuw te vertrouwen, maar valt telkens weer terug in afstandelijkheid, wantrouwen, controleren of verwijten. Of het lijkt aan de oppervlakte weer pais en vree, maar eigenlijk vermijden jullie moeilijke onderwerpen. Er is geen echte toenadering, je stelt je bijvoorbeeld niet meer open voor intimiteit of seks. Dan wordt het tijd om ook vanuit een andere hoek aan herstel van vertrouwen te werken.
Reden tot wantrouwen?
Vraag je allereerst af of je nog steeds een reden hebt om je partner niet te vertrouwen. Doet hij of zij iets waardoor duidelijk is dat het vreemdgaan of bedrog nog steeds doorgaat? Intuïtie of gevoel is hier niet voldoende, het gaat om feiten. Punt is dat associaties met eerdere gebeurtenissen oude pijn weer kunnen oproepen, ook als die kwetsende gebeurtenissen zelf tot het verleden behoren. Als hij nu later thuiskomt door een onschuldige file dan kun jij de pijn weer voelen van de tijd dat hij moest ‘overwerken’ (maar in werkelijkheid naar zijn lover ging). Hoe pijnlijk ook: emotie is niet altijd een goede raadgever als het gaat om vertrouwen. Als je je uitsluitend door je emotie laat lijden, loop je dus het risico dat je ook lang na het vreemdgaan moeite blijft houden met opnieuw vertrouwen.
De vraag is dus of je gebrek aan vertrouwen gebaseerd is op werkelijk gevaar van buitenaf of dat het vooral te maken heeft met jouw eigen angst om opnieuw gekwetst te worden. Het antwoord op die vraag is belangrijk, omdat het je aanpak bepaalt.
Partner niet te vertrouwen
Als je partner werkelijk niet te vertrouwen is, dan doe je er goed aan je af te vragen of je deze relatie nog wel wilt. Kiezen voor de relatie betekent dan immers het risico accepteren dat je grenzen worden overschreden en je opnieuw gekwetst wordt. Is dat wat je wilt?
Angst slecht voor vertrouwen
Maar als het vooral je eigen angst is om opnieuw gekwetst te raken waardoor je moeite hebt met vertrouwen, dan moet je je nu daar op focussen. Stop dan met je pijlen richten op je partner, want daar ligt niet de oplossing. Sterker nog, je loopt het risico dat een welwillende partner het wantrouwen niet volhoudt en uiteindelijk opgeeft.
Gezond zelfvertrouwen
Ga dan dus eerst aan jezelf werken. Richt je blik naar binnen en onderzoek je eigen pijn. Kijk zonder oordelen naar de moeite die jij hebt om opnieuw te vertrouwen sinds het vreemdgaan. Hoe gevoelig ben jij voor kwetsing? Heb je gezond vertrouwen in anderen? Voel je je doorgaans veilig, zodat je bij een teleurstelling ook weer kunt terugveren of is het een wankel evenwicht? Heb je een stevig zelfgevoel of juist veel steun en bevestiging van anderen nodig?
Veilige hechting
Feit is dat mensen verschillen in hun basale gevoel van veiligheid en hoe makkelijk ze kunnen vertrouwen. Hoe veilig je je voelt, is voor een stukje genetisch bepaald, maar hangt grotendeels af van wat je als kind hebt meegekregen. Ouders die emotioneel beschikbaar zijn en kunnen afstemmen op de behoeften van hun kind, leren hun kind dat de wereld veilig is en dat anderen er voor ze zijn. Zo ontwikkel je een veilige hechtingsstijl, waardoor tegenslag er later ook minder inhakt.
Moeite met vertrouwen
Maar er zijn ook kinderen die minder veilig zijn opgegroeid. Hun ouders waren bijvoorbeeld afwezig of niet beschikbaar zoals zij nodig hadden, of het gedrag van de ouders was onvoorspelbaar. Daardoor kunnen kinderen later meer moeite hebben met vertrouwen.
De relatie met je ouders is belangrijk, maar ook latere ervaringen drukken hun stempel. Was je vorige partner voor jou onveilig – bijvoorbeeld ontrouw, verslaafd, agressief of onvoorspelbaar – dan kan je basale gevoel van vertrouwen en eigenwaarde daaronder lijden. Je kunt dan meer moeite hebben met vertrouwen in een nieuwe relatie.
Vertrouwen herstellen begint bij zelfvertrouwen.
Openstellen
Vertrouwen herstellen na vreemdgaan begint bij zelfvertrouwen, het positieve gevoel dat je de moeite waard bent, dat je tegenslag aankunt en anderen er voor je willen zijn. Het is niet voldoende om dit te beseffen, je moet het in de praktijk ervaren. Je zelfvertrouwen kan groeien door het bewust creëren van positieve ervaringen als je jezelf weer openstelt en kwetsbaar bent. En door groeiend zelfvertrouwen kun je je weer makkelijker openstellen en zo leren vertrouwen. Dat kan spannend zijn, niemand wil immers graag gekwetst worden. Een therapeut kan je hierbij helpen.
Lees verder over vreemdgaan in Dossier Vreemdgaan of neem contact op voor een afspraak.